Brush Drawing: ชัยชนะ มั่นคง ‘คู่กินนร กินรี’

จิตรกร : จิด.ตระ.ธานี | Jitdrathanee
ชื่อผลงาน : 勝 聢 ชัยชนะ-มั่นคง (คู่กินนร กินรี)
ขนาด : 50 x 65 cm
เทคนิค : วาดเส้นพู่กันบนกระดาษ | Brush Drawing on Paper
released : 27 ธ.ค. 2560

ภาพนี้ผมวาดก่อนสิ้นปี 2560 จุดหมายเพื่อมอบเป็นของขวัญวันแต่งงานให้กับญาติของเพื่อน ตอนแรกที่คุยกัน ยังไม่คิดว่าภาพจะออกมาในลักษณะนี้ แต่ผมมีโจทย์ในใจอยู่อย่างหนึ่งว่า ต้องการให้ผู้มอบ มีส่วนร่วมในผลงานชิ้นนี้ด้วย ผู้รับจะได้คิดถึง ยามใดที่หวนกลับมามองภาพนี้อีกครั้ง

ผู้มอบภาพวาดชิ้นนี้คือ ดร.พงศ์สุริยา โคมทอง ซึ่งเชี่ยวชาญด้านภาษาญี่ปุ่น เลยปรึกษากันว่า..เออ เขียนอักษรญี่ปุ่นลงในชิ้นงานดีมั้ย? แล้ว..จะเขียนตัวอะไรดีล่ะ? ต้องมีความหมายด้วยสิ ผมเลยถามกลับไปว่า บ่าวสาวชื่ออะไร? หลังจากได้คำตอบ คนหนึ่งชื่อแปลความหมายได้ว่า “ชัยชนะ” ตัวอักษรคันจิ (kanji) เขียนว่า 勝 อ่านว่า Shō ส่วนอีกคนหนึ่งชื่อแปลความหมายได้ว่า “มั่นคง” อักษรคันจิเขียนว่า 聢 อ่านว่า Shika

เอาล่ะ! ความหมายตัวอักษรดีด้วยกันทั้งคู่ แต่…จะวาดภาพอะไรดีล่ะ? ชัยชนะกับมั่นคง ไม่ต้องเป็นรูปสงครามหรือเรือรบหรือ (ฮา) ไม่ได้… ไม่เหมาะกับงานมงคลสมรส วาดรูปตัวแทนบ่าวสาวน่าจะดีกว่า แรกๆ เสนอกันว่า รูปหงส์คู่ดีมั้ย? หรือ มังกรกับหงส์ดี (ออกซ้ำๆ ไปนิด เหมือนรูปวาดบนฝากล่องขนมเปี๊ยะ) ราชสีห์ดีมั้ย? หรือจะเอามนุษย์ชายหญิงดี เพราะสื่อสารได้ค่อนข้างตรงตัวกว่า แต่ผมเองรู้สึกว่า วาดแล้วยังไม่สนุก ไหนๆ ก็แนะนำสัตว์หิมพานต์ไปก่อนหน้านี้แล้ว เอากินรีดีกว่ามั้ย? เพราะกินรีมีทั้งปีกทั้งหาง ใส่เครื่องประดับลงไปด้วยดูอลังการดี

สรุปตกลงกันที่ภาพวาด กินนร กินรี คู่กำลังพลอดรักกัน และเหนือศีรษะทั้งคู่ ดร.พงศ์สุริยา จะเขียนตัวอักษรคันจิ ตามที่เลือกไว้ อีกทั้งควรเป็นภาพลายเส้น เพราะผมมีเวลาในการวาดค่อนข้างจำกัด ซึ่งงานลงสีจะใช้เวลามากกว่า อาจไม่ทันใช้วันงาน ซึ่งจะจัดช่วงต้น ม.ค. 2561

ภาพชุดด้านล่างทั้ง 13 ภาพ จะมีภาพร่างลายเส้นดินสอด้วย เพราะผมต้องการให้เป็นแนวทางในการศึกษา สำหรับผู้ที่สนใจ เรื่องการร่างเส้นโครงร่างภาพไทย ก่อนการตัดเส้นว่า มีขั้นตอนอย่างไร ภาพนี้วาดด้วยสีน้ำ ใช้สีน้ำตาลไหม้ (Sepia) ตัดเส้นด้วยพู่กันหนวดหนู รูปกินนร (เพศชาย) กำลังเกี้ยวพาราสีกับกินรี (เพศหญิง) กายค่อนข้างแนบชิด แน่นอนว่าทั้งสองเป็นคู่รักกัน ส่วนเรื่องราวหลังจากนี้ จะเป็นอย่างไรต่อไป ฟุ้งกันได้ตามสะดวกครับ…อิอิ ^_^

จิด.ตระ.ธานี

---

ความหมายของคำว่า “กินนร” จาก สำนักงานราชบัณฑิตยสภา (Office of the Royal Society)

กินนร (อ่านว่า กิน-นอน) เป็นสัตว์หิมพานต์ชนิดหนึ่ง มีทั้งเพศผู้และเพศเมีย. ตามรูปศัพท์ คำว่า กินนร มาจากคำภาษาบาลีว่า กึ (อ่านว่า กิง) แปลว่า อะไร. กับคำว่า นร (อ่านว่า นะ–ระ) แปลว่า คน. กึนร (อ่านว่า กิง-นะ–ระ) หรือ กินนร (อ่านว่า กิน-นอน) จึงแปลว่า คนอะไร.

ตามคติทางวรรณคดี และตามรูปที่ช่างไทยแต่โบราณนิยมวาดและทำรูปไว้ กินนรมี 2 พวก คือ พวกหนึ่งเป็นพวกที่มีกายท่อนบนเป็นคน ท่อนล่างเป็นนก มีปีกมีหาง. อีกพวกหนึ่งมีรูปเป็นคนธรรมดา เมื่อจะไปไหนๆ จึงเอาปีกและหางมาสวม. ในวรรณคดีไทยมีกินนรพวกนี้ เช่น นางมโนราห์ ในเรื่องพระสุธน.

คำว่า กินนร เป็นคำเรียกรวม และถ้าต้องการแยกเพศ. กินนร จะเป็นกินนรเพศผู้ ส่วนกินนรเพศเมียอาจเรียกว่า กินรี (อ่านว่า กิน-นะ-รี) หรือ กินริน (อ่านว่า กิน-นะ-ริน)