ปฐมบท โครงการศิลปะ จิด.ตระ.ธานี เกิด จุติ 3 ‘ตามรอยสีไทย’ กับคำถามง่ายๆ
‘คุณรู้จักสีไทยมั้ย?’
โครงการนี้เริ่มต้นจาก ผมยิงคำถามให้กับสมาชิกภายในกลุ่ม ‘วาดเล่นๆ กับ จิด.ตระ.ธานี’ ว่ามีความคิดเห็น หรือต้องการให้เกิดอะไรขึ้นในนิทรรศการศิลปะครั้งหน้า ซึ่งเป็นครั้งที่ 3 ของกลุ่ม (ปกติเราจะจัดปีเว้นปี) และใช้ชื่อตอนในครั้งนี้ว่า ‘ตามรอยสีไทย’ สมาชิกหลายคนได้แสดงความเห็นกันมาอย่างน่าสนใจ อาทิ
- เราเป็นกลุ่มคนที่สร้างผลงานศิลปะอย่างต่อเนื่อง แต่ยังไม่เคยผลิตผู้เสพงานศิลปะกันเลย หมายถึงการให้ความรู้แก่บุคคลภายนอก ให้เห็นคุณค่าและเข้าใจศิลปะไทยมากขึ้น ไม่ใช่แค่กลุ่ม หรือคนในวงการเดียวกัน วาดแล้วดูกันเอง
- ชอบบรรยากาศการจูงลูกจูงหลาน มาชมงานศิลปะในครั้งก่อนๆ น่าจะจัดกิจกรรมเกี่ยวกับสีไทย ที่ทำให้คนในครอบครัว ได้มีโอกาสทำกิจกรรมร่วมกัน
- เสนอให้จัดกิจกรรมระหว่างผู้สร้างงานและผู้ชมงาน อาจเป็นเวิร์คชอปให้ทราบขั้นตอนหรือที่มาของผลงานแต่ละชิ้น อาจนำวัสดุโบราณ สีไทยโบราณ มาจัดแสดง เพื่อให้ทราบถึงที่มาและแรงบันดาลใจของช่างไทยในอดีต
- อยากให้จัดกิจกรรมที่ผู้ชมงาน สามารถทำและนำกลับบ้านไปเป็นที่ระลึกได้ ควรจะง่ายๆ ไม่ซับซ้อน เพื่อดึงดูดความสนใจ โดยผู้ร่วมงานจะได้ความรู้เกี่ยวกับศิลปะไทยไปในตัว
- อาจจัดประกวดวาดภาพ โดยมีเงินรางวัลเล็กๆ น้อยๆ สำหรับเด็กๆ และเยาวชน เพื่อผู้ปกครองจะได้มาชมงานด้วย
หลากหลายความเห็น น่าสนใจครับ แต่เป็นที่น่าสังเกตว่า ทุกๆ ความเห็นล้วนพุ่งตรงไปที่ผู้ชมงาน และสาระที่ผู้ชมควรได้รับจากการเข้าชมงานเป็นหลัก ไม่ใช่แค่พวกเราวาดๆ แล้วจบ แล้วก็ดูกันเองอย่างที่ผ่านๆ มา แต่…คำถามคือ แล้วจะทำอย่างไรล่ะ? ปกติคนทำงานศิลปะอย่างพวกเรา มักเข้าใจสิ่งที่แวดล้อมรอบๆ ตัวเราเป็นหลัก แล้วคนทั่วๆ ไป เขาเข้าใจศิลปะกันแบบไหน? มันจึงกลายเป็นโจทย์ ที่ทำให้ผมต้องกลับมาคิดเป็นการบ้านว่า ควรจะเริ่มจากจุดใด?
ธีมงานครั้งหน้าคือเรื่อง ‘สีไทย‘ แล้วคนทั่วๆ ไป ที่ไม่ใช่คนทำงานศิลปะ รู้จักหรือเข้าใจ ‘สีไทย‘ ในรูปแบบไหนกันบ้าง? หากดูจากสื่อสังคม ก็มี facebook ของ อ.ตึ๋ง (ไพโรจน์ พิทยเมธี) ที่ทำวิจัยเรื่องสีไทย เป็นวิทยานิพนธ์ในระดับปริญญาเอก ตั้งกลุ่ม ‘แรงบันดาลไทย’ และเผยแพร่ความรู้เรื่องสีไทยโทน (Thai tone) ให้กับสาธารณชนอยู่เนืองๆ และต้องถือว่าเป็นแรงบันดาลใจหลัก ที่ทำให้ผมสนใจและหยิบเอาประเด็นนี้ มาใช้ในโครงการศิลปะครั้งหน้า เพราะปกติกลุ่มพวกเราก็ทำงานศิลปะลายไทยกันอยู่แล้ว แต่ยังไม่เคยล้วงลึกไปถึงเรื่องสีไทย ซึ่งเรียกได้ว่าเป็นรากเหง้าที่สุดแสนจะใกล้ตัว
หลังจากคิดไปคิดมา สิ่งที่ผมฉุกคิด มันคล้ายงานวิจัย แต่ไม่ถือว่าเต็มรูปแบบ (โฉบๆ มากกว่า) เพียงแต่ผมมีโจทย์ ที่พุ่งประเด็นไปที่ผู้ชมงาน ที่เป็นคนธรรมดาทั่วๆ ไป แล้วเราควรจะทราบก่อนมั้ยว่า เขาคิดถึงหรือเข้าใจคำว่า ‘สีไทย’ อย่างไร? โดยข้อมูลที่ได้จะนำมาย่อย กรอง เป็นแนวทางในการจัดนิทรรศการอีกที
ผมเริ่มคิดจากอะไรที่ไม่ได้ซับซ้อน ว่าถ้าอยากรู้ ก็ต้องออกไปถามสิ จริงปะ? แต่ถ้าหากไปถามๆ แล้วจดๆ ข้อมูลลงกระดาษ ผมว่า มันยังไม่น่าสนใจพอ เลยมานึกว่า เออ! อัดเป็นวิดีโอเลยดีมั้ย? เพราะอย่างไรก็แล้วแต่ ตัววิดีโอเอง ก็ยังสามารถนำมาใช้ในกระบวนการศิลปะในภายหลังได้อีก น่าจะเรียกว่า Video Art นี่แหละ ซึ่งผมยังไม่เคยทำมาก่อนเลย น่าสนุกดี แต่มันคงจะออกแนวซื่อๆ บ้านๆ ตามสไตล์ผมนั่นแหละ
หลังจากนี้ คือสิ่งที่ผมเดินๆ ไปในสถานที่ต่างๆ ตามแต่โอกาสและเวลาจะอำนวย ขออนุญาตถ่ายคลิปสั้นๆ จากคนทั่วไปเก็บไว้ โดยจะมีเพียง 2 คำถามคือ คุณรู้จัก ‘สีไทย’ มั้ย? และ ถ้าพูดถึง ‘สีไทย’ คุณนึกถึงอะไร?
0 comments on “คุณรู้จักสีไทยมั้ย? Do you know Thai Colours?”Add yours →